UNESCO-werelderfgoed Erfurt
Erfurt maakt sinds september 2023 officieel deel uit van het werelderfgoed. In de grotendeels intacte historische binnenstad van Erfurt zijn unieke bouwkundige getuigenissen bewaard gebleven van de belangrijke joodse gemeenschap uit de periode tussen het einde van de 11e en het midden van de 14e eeuw. De titel van UNESCO-werelderfgoed werd toegekend aan de oude synagoge, een van de oudste, grootste en best bewaarde middeleeuwse synagogen, de mikwe, waarvan de bouw begon in de 12e eeuw, en een joods profaan gebouw uit de 12e en 13e eeuw, het zogenaamde “Steinerne Haus” (stenen huis).
Voor het toerisme in Erfurt is deze titel enorm waardevol en opent het nieuwe deuren in de internationale marketing van de stad als middeleeuwse metropool met UNESCO-titel. Alleen de meest opmerkelijke getuigenissen van de menselijke en natuurlijke geschiedenis mogen namelijk de titel UNESCO-werelderfgoed dragen. Met Erfurt zijn er in heel Duitsland 52 locaties die in totaal op de werelderfgoedlijst van UNESCO staan.
Over UNESCO
UNESCO, met hoofdkantoor in Parijs en momenteel 1942 leden, is een gespecialiseerd agentschap van de VN. Het werd opgericht op 16 november 1945. Het verklaarde doel van UNESCO was en is om de volkeren van de wereld aan te moedigen om in vrede samen te leven door de nadruk te leggen op overeenkomsten en meer begrip en tolerantie te kweken. Het takenpakket van UNESCO omvat de vier hoofdprogramma's onderwijs, wetenschap, cultuur en communicatie. Een van de belangrijkste taken is het behoud van het culturele en natuurlijke erfgoed van de wereld.
In heel Duitsland staan 52 locaties op deze lijst. De vijf werelderfgoedlocaties in Thüringen zijn het joodse middeleeuwse erfgoed in Erfurt, de Wartburg bij Eisenach, de Bauhaus-monumenten in Weimar, het klassieke Weimar en het nationaal park Hainich bij Bad Langensalza.
Ontdek de UNESCO-werelderfgoedlocaties van Erfurt
aanvullende weergaven
De “Erfurt-schat” in de kelder van de oude synagoge
Hoewel de “Erfurt-schat” in de kelder van de Oude Synagoge niet direct deel uitmaakt van het UNESCO-werelderfgoed, is het een van de belangrijkste joodse schatcollecties in heel Europa, niet in de laatste plaats vanwege de omvang en grootte ervan. De “Erfurt-schat” is een gotische schat uit de 13e/14e eeuw die in 1998 in de directe omgeving van de synagoge werd gevonden. Met 3.141 zilveren munten, 14 zilveren baren, meer dan 700 gotische gouden en zilveren voorwerpen en de joodse trouwring is deze schat qua soort en omvang uniek in de wereld. In de voormalige balzaal van het monument uit het einde van de 19e eeuw getuigen de Hebreeuwse manuscripten uit Erfurt uit de 12e tot 14e eeuw van de intellectuele bloeiperiode van de eerste joodse gemeenschap in Erfurt.
aanvullende weergaven
aanvullende weergaven
![[Translate to Niederländisch:] [Translate to English:] Der jüdische Hochzeitsring](/fileadmin/_processed_/6/4/csm_Erfurter_Schatz_Ring_Alte_Synagoge__c_Marcel_Krummrich_8e6e772ecb.jpg "Photo: Marcel Krummrich")
Ontdek het joodse leven in Erfurt
Erfurt was al in de middeleeuwen het hart van het joodse leven in Thüringen: de stad was toen een van de grootste nederzettingen van het Heilige Roomse Rijk, een economisch en cultureel centrum op het kruispunt van belangrijke handelswegen. Volg de talrijke sporen van een van de belangrijkste joodse gemeenschappen van de middeleeuwen en ontdek hoe haar leden in nauw contact met christenen hun dagelijks leven leidden. Bewonder de oude synagoge, de oudste synagoge van Europa die tot aan het dak bewaard is gebleven en waarin de beroemde schat van Erfurt wordt bewaard, en ontdek de middeleeuwse mikwe, het voormalige rituele dompelbad.
Last but not least kunt u op de Benediktsplatz het “Steinerne Haus” uit 1250 bewonderen. Bij de nabijgelegen toeristeninformatie van Erfurt kunt u informatiemateriaal over dit onderwerp krijgen.
In die zin: Bagrisung tsu herurt – hartelijk welkom in Erfurt!
Museen und Begegnungsstätten
Oude synagoge
De oude synagoge (gebouwd rond 1100), is de oudste, compleet behouden synagoge in geheel Europa, waarin zich een schat uit de 13e/14e eeuw met een unieke Joodse trouwring en Hebreeuwse teksten (12e - 14e eeuw) bevindt.
Middeleeuwse mikwe
Het middeleeuwse mikwe, een ritueel dompelbad, behoort ook tot de oude synagoge.
Ontmoetingscentrum "Kleine Synagoge"
Van 1840 tot 1884 werd het als godshuis van de Joodse gemeenschap gebruikt. Nu is de kleine synagoge een multicultureel ontmoetingscentrum, die zich in het bijzonder met de Duits-Joodse verstandhouding verbonden voelt.
Getuigenissen van de joodse geschiedenis in Erfurt
Middeleeuwse joodse begraafplaats
De middeleeuwse joodse begraafplaats bevond zich op de plek waar nu de Große Ackerhofgasse ligt. Deze werd, in overeenstemming met het geloof, buiten de toenmalige woonwijken aangelegd. Wanneer precies de eerste begrafenis plaatsvond, is tot op heden onduidelijk. De oudste nog bewaard gebleven stenen dateren uit de 13e eeuw. Hoewel een groot deel van de begraafplaats in de 15e eeuw werd verwoest, konden talrijke grafstenen worden gered en worden deze vandaag de dag tentoongesteld in de binnenplaats van de oude synagoge. Andere grafstenen bevinden zich in de kelder van het “Steinernes Haus” en kunnen daar tijdens een rondleiding worden bezichtigd.
Oude joodse begraafplaats
Onder het egapark, tussen de huizen Cyriakstraße 3 en 4, ligt de oude joodse begraafplaats. Toen zich in de 19e eeuw weer een gemeenschap in Erfurt ontwikkelde, werd hier in 1811 de eerste begraafplaats aangelegd. Toen de begraafplaats te klein werd, verhuisde de gemeenschap naar de nieuwe joodse begraafplaats. Tijdens en na de Tweede Wereldoorlog leed de begraafplaats onder vernielingen, verwoestingen en herbestemmingen. In 2007 werd de begraafplaats opnieuw ingericht met een gedenksteen en een informatiezuil.
Nieuwe joodse begraafplaats
Door de snelle groei van de joodse gemeenschap in Erfurt in de 19e eeuw bleek het terrein van de oude joodse begraafplaats te klein voor verdere begrafenissen. In het zuiden van de stad, bij de Thüringenhalle, vond men in 1871 een geschikt terrein dat groot genoeg was om aan alle eisen te voldoen. Tot op heden is dit de enige actieve joodse begraafplaats in Thüringen. Er staan grafstenen uit de 19e eeuw tot nu.
De schat van Erfurt
In de kelder van de oude synagoge is de “Erfurter Schatz” te zien, een gotische schat uit de 13e/14e eeuw die in 1998 in de directe omgeving van de synagoge werd gevonden. Met 3.141 zilveren munten, 14 zilveren baren, meer dan 700 gotische goud- en zilversmeedwerken en de joodse trouwring is deze schat qua aard en omvang uniek in de wereld. In de voormalige balzaal van het monument uit het einde van de 19e eeuw getuigen de Hebreeuwse handschriften uit Erfurt uit de 12e-14e eeuw van de intellectuele bloeiperiode van de eerste joodse gemeenschap in Erfurt.
Nieuwe synagoge Erfurt
De nieuwe synagoge werd in 1952 ingewijd en is daarmee het enige nieuwe synagogegebouw dat na de Tweede Wereldoorlog in de DDR is gebouwd. Tegenwoordig vormt het het middelpunt van een levendige gemeenschap. Hier worden onder andere de wekelijkse sjabbatdiensten gehouden, die ook toegankelijk zijn voor niet-joodse bezoekers.
DenkNadel
Sinds 2009 herinneren negen DenkNadeln (denknaden) in het stadsgebied van Erfurt aan de Joden uit Erfurt die tijdens het nazitijdperk werden gedeporteerd en vermoord. Het project maakt deel uit van het netwerk “Jüdisches Leben Erfurt” (Joods leven in Erfurt), dat via acties, herdenkingsdagen en schoolprojecten verdergaand voorlichtings- en educatief werk verricht.
